افتخار بزرگی است که به عنوان سفیر پاکستان در ایران خدمت میکنم؛ کشوری شکوهمند که با سابقهای بیش از ۵۰۰۰ سال، نقشی اساسی در تاریخ تمدن بشری ایفا کرده است. زیبایی جادویی تهران، با نشانههای شگفتانگیز تمدن غنی ایرانی، انعطاف و سرزندگی مردمش، و تعهد رهبران ایران به شهروندانشان همواره الهامبخش من بوده است.
به یاری خداوند، پاکستان در ۱۴ اوت ۱۹۴۷ تأسیس شد و ایران بلافاصله آن را به رسمیت شناخت. این امر نشان میدهد که ما با پیوندهای دیرینه به هم تنیدهایم. از آن زمان تاکنون، هر دو کشور با وجود گذر از دوران پرتلاطم ژئواستراتژیک، روابط بسیار مستحکمی را حفظ کردهاند.
هر دو کشور که مرزی بیش از ۹۰۰ کیلومتر دارند، همسایه بوده و نقشی حیاتی در تعیین سرنوشت منطقه دارند. روابط ما در تاریخ، فرهنگ و منافع مشترک ریشه دارد. رهبران دو کشور، با درک پویاییهای متغیر منطقه، بهطور منظم برای حفظ و ارتقای منافع متقابل با یکدیگر در تعامل بودهاند. همچنین، هر دو کشور در طول جنگ ۱۲ روزه و جنگ ۴ روزه علیه دشمنان خود، قاطعانه از یکدیگر حمایت کردند.
طی دو سال گذشته، جناب آقای محمد شهباز شریف، نخست وزیر محترم پاکستان، دو بار به ایران سفر کردند و در آوریل ۲۰۲۴، رئیسجمهور فقید، ابراهیم رئیسی، از پاکستان بازدید نمودند. در هفته اول اوت ۲۰۲۵ نیز جناب آقای رئیسجمهور مسعود پزشکیان از پاکستان دیدن کرد.
به همین ترتیب، سناتور محمد اسحاق دار، معاون نخست وزیر و وزیر امور خارجه، چندین بار به ایران سفر کرد، در حالی که سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه، بارها به پاکستان سفر نمود تا پیوندهای دوجانبه را مستحکمتر سازد. رهبران نظامی دو کشور نیز مکرراً برای تبادل نظر در مورد امنیت منطقهای و چالشهای استراتژیک ملاقات داشتهاند.
همچنین شایان ذکر است که حضرت آیتالله سید علی خامنهای، رهبر معظم ایران، در سال ۱۹۸۶ (در دوران ریاستجمهوری خود) یک سفر تاریخی به پاکستان انجام دادند که نقشی حیاتی در ارتقای روابط دوجانبه ایفا کرد. استقبال بینظیر مردم خونگرم و مهماننواز پاکستان از ایشان، به بخشی فراموشنشدنی از تاریخ ما تبدیل شده است.
انجمنهایی نظیر مشاورههای سیاسی دوجانبه (BPC)، کمیسیون مشترک اقتصادی (JEC)، و کمیته مشترک تجارت مرزی (JBTC) نیز وجود دارند که جلسات منظم آنها روابط ما را بیش از پیش تقویت میکند.
هر دو کشور متعهد به تلاشهای مشترک برای مبارزه با تروریسم در مرزهای مشترک هستند. علاوه بر این، همکاری اطلاعاتی میان ما بسیار قوی و مؤثر بوده است.

تجارت دوجانبه در سال جاری به ۳.۱ میلیارد دلار رسیده است. همانطور که نخست وزیر شهباز شریف و رئیس جمهور پزشکیان متعهد شدهاند، دو همسایه با عزمی راسخ تلاش میکنند تا این رقم را سالانه به ۱۰ میلیارد دلار برسانند. برای دستیابی به این هدف، اصلاحات کلیدی توسط هر دو دولت انجام شده و تسهیلات بیشتری در گذرگاههای مرزی برای ترخیص سریع کالاها فراهم شده است. هر دو کشور در حال نهایی کردن امضای توافقنامه تجارت آزاد (FTA) و نهادینه کردن سیستم تجارت تهاتری برای گسترش حجم مبادلات هستند.
من از جامعه تجاری و اتاقهای بازرگانی هر دو کشور مصرانه میخواهم که تمام توان خود را به کار گیرند تا پتانسیل نامحدود موجود را برای گسترش چشمگیر روابط اقتصادی دوجانبه کشف کنند. ماه گذشته، اجلاس موفق تجاری مشترک پاکستان و ایران در تهران برگزار شد که نزدیک به پانصد نفر از تجار در آن شرکت کردند و فرصتهای سودآوری را بررسی کردند. ۳۰۷ شرکت ایرانی و تقریباً ۵۰ شرکت پاکستانی در این مجمع حضور داشتند.
ما همچنین در حال تقویت روابط مردم دو کشور هستیم. سرود ملی پاکستان سرشار از کلمات فارسی است و تجلی بسیار زیبا و دلنشینی از هر دو تمدن به شمار میرود. شاعر ملی ما، دکتر علامه محمد اقبال، به دلیل قدرت ادبی و فکری بینظیرش که الهامبخش نسلهای مسلمان در سراسر جهان بوده، در ایران عمیقاً مورد احترام است. دانشگاه تهران دارای یک کرسی معتبر برای پاکستان است و یک استاد برجسته از پاکستان در آنجا منصوب شده است. علاوه بر این، دبیرکل فعلی سازمان همکاری اقتصادی (ECO) یک دیپلمات برجسته پاکستانی است که در تهران مستقر میباشد. اسلامآباد همچنین در حال اعزام رئیس مؤسسه فرهنگی اکو (ECI) است که به زودی به تهران خواهد پیوست.
مکتب پاکستان در تهران، به عنوان یک نهاد نمادین، پلی میان نسلهای جوان دو کشور است و دانشآموزان ممتازی را تربیت کرده که در توسعه ملی کشورهای خود سهیم هستند.
دهها هزار زائر هر ساله به عنوان بخشی از سفر مذهبی و معنوی خود به ایران سفر میکنند و ایرانیان با مهر و سخاوت فراوان با آنها رفتار میکنند که ما بابت آن بسیار سپاسگزاریم. همچنین هزاران دانشجوی پاکستانی در سراسر ایران مشغول به تحصیل هستند که نقشی حیاتی در تقویت پیوندهای اجتماعی و دانشگاهی ما ایفا میکنند.
من نسبت به آینده روابط پاکستان و ایران بسیار امیدوارم. رهبری هر دو کشور کاملاً متعهد هستند که پتانسیل واقعی نقاط قوت مشترک ما را کشف کنند و با تعمیق اعتماد و حفظ تعامل منظم در تمام سطوح، تلاش میکنند تا به ساختن یک منطقه پویا، قوی و صلحآمیز کمک کنند. مردم هر دو کشور نیز باید برای تحقق این تلاشها با هم متحد شوند.
پاکستان و ایران از سالها قبل، همسایگانی نزدیک با شباهتهای فراوان در فرهنگ، سنتها، زبان و آشپزی بودهاند. پاکستان گهواره تمدنهای آسیایی چون موهنجو دارو، هاراپا و گاندارا است. مهرگاره که به عنوان یکی از کهنترین تمدنهای جهان شناخته میشود، درست در همسایگی ما یعنی در ایالت بلوچستان قرار دارد.
پاکستان از نظر چشماندازهای طبیعی بسیار غنی است؛ از بلندترین کوههای پوشیده از برف در شمال گرفته تا بیابانهای وسیع در جنوب. همچنین سه رشته کوه بزرگ دنیا در پاکستان واقع شدهاند. به همین ترتیب، ایران نیز کشوری بسیار زیبا، سرشار از تاریخ، فرهنگ و سنتهای هزاران ساله است.
پاکستان و ایران از نظر فرهنگی بسیار شبیه به هم بوده و دارای تاریخی ریشهدار هستند. اما متأسفانه، هر دو طرف نسبت به این گنجینههایی که در همسایگیشان وجود دارد، ناآگاه هستند. من به عنوان سفیر، مجذوب زیبایی و آب و هوای ایران شدهام. شهرهای این کشور بسیار منظم و پاکیزه هستند.
مردم ایران خونگرم، دوستانه و بسیار منضبط هستند، درست همانند مردم پاکستان. هر دو ملت از منابع غنی و تسهیلات حمل و نقل مناسب برخوردارند. دولتهای کنونی تلاش میکنند تا ارتباطات مردمی را تقویت کرده و پتانسیلهای کشف نشده در زمینههای تجارت و گردشگری را بالفعل سازند.
رسانهها در هر دو کشور باید پیشگام شوند و تصویر واقعی جوامع طرف مقابل را به نمایش بگذارند. صنعت سرگرمی، تبادل متقابل و تولیدات مشترک میتوانند به دو طرف کمک کنند تا یکدیگر را به بهترین شکل ممکن بشناسند.
در پایان، به یک نقل قول چینی اشاره میکنم: “سفر هزار مایلی با یک قدم آغاز میشود.” این ضمیمه که در دستان شماست، قدم اولی است که به برادران ایرانی ما کمک خواهد کرد تا درباره پاکستان بیشتر بدانند.


سید یوسف رضا گیلانی، رئیس مجلس سنا،در دیداری با دکتر سید ابراهیم رئیسی،رئیسجمهور ایران، در اسلامآباد در تاریخ ۲۲ آوریل ۲۰۲۴.



| اسلامآباد: دکتر سید ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور ایران، و محمد شهباز شریف، نخستوزیر، پردهبرداری از لوح تغییر نام یکی از خیابانهای اسلامآباد به «خیابان ایران» را در تاریخ ۲۲ آوریل ۲۰۲۴ (۳ اردیبهشت ۱۴۰۳) انجام دادند. |

| اسلامآباد: محمد شهباز شریف، نخستوزیر و دکتر سید ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور ایران، شاهد امضای چندین تفاهمنامه همکاری در زمینههای مختلف میان ایران و پاکستان در تاریخ ۲۲ آوریل ۲۰۲۴ بودند. |

| جناب محمد مدثر تیپو، سفیر پاکستان در تهران |
مناظر شگفتانگیز و باشکوه پاکستان
از گسترههای عظیم رشتهکوههای قراقورم (Karakorams) در شمال تا دلتای آبرفتی و وسیع رود سند در جنوب، پاکستان همواره سرزمین ماجراجوییهای بزرگ و طبیعت بکر باقی مانده است.
فعالیتهایی چون کوهنوردی، صخرهنوردی، رفتینگ (قایقسواری در آبهای خروشان)، شکار گراز وحشی، سافاری با جیپ در کوهستان و کویر، سافاری با شتر و گاومیش کوهی (Yak)، ماهیگیری قزلآلا و پرندهنگری، تنها بخشی از جاذبههایی هستند که ماجراجویان و دوستداران طبیعت را به سوی پاکستان میکشانند.




میراث فرهنگی
فرهنگ پاکستان مانند یک تصویر موزاییکی فریبنده است که متشکل از سنتهای باستانی، آداب و رسوم منطقهای، باورهای دینی و جلوههای هنری است که قدمت آن به قرنها میرسد. هویت فرهنگی پاکستان که در گهواره یکی از کهنترین تمدنهای جهان، یعنی تمدن دره سند، ریشه دارد، آمیزهای غنی از نفوذ آسیای جنوبی، آسیای مرکزی، خاورمیانه و اسلام است. این تنوع در زبانها، ادیان، خوراک، موسیقی، ادبیات و زندگی روزمره مردم این سرزمین مشهود است.
پاکستان یک جامعه چند قومیتی است که از مردم پنجابی، سندی، پشتون، بلوچ، مهاجر و بسیاری جوامع دیگر تشکیل شده است که هر گروه، زبان، آداب، پوشش و میراث خاص خود را به بافتار فرهنگی ملی میآورد. از قلب زمینهای حاصلخیز کشاورزی پنجاب تا بیابانهای سند، و از کوههای گلگت-بلتستان تا زمینهای ناهموار بلوچستان، پاکستان کشوری از تضادها و همزیستیها است.
“اردو” نه تنها زبان ملی، بلکه نماد وحدت فرهنگی نیز هست، در حالی که زبانهای محلی مانند “پنجابی، سندی، پشتو، بلوچی، سرائیکی و شینا” به طور گسترده صحبت شده و مورد احترامند. پاکستان همچنین دارای یک سنت ادبی غنی در اشکال کلاسیک و نوین است. اشعار علامه اقبال لاهوری، شاعر ملی پاکستان، همچنان الهامبخش است. شاعران صوفی مانند “بلّه شاه، شاه عبداللطیف بهیتائی و خوشحال خان ختک” در قلب مردم مورد ستایش هستند و نویسندگان معاصری چون فیض احمد فیض، پروین شاکر و انتظار حسین سهم بزرگی در ادبیات اردو داشتهاند.
به عنوان حکومت جمهوری اسلامی، اسلام دین رسمی پاکستان است و قوانین، اعیاد و ارزشهای اخلاقی کشور را شکل میدهد. با این حال، پاکستان پذیرای اقلیتهای دینی از جمله مسیحیان، هندوها، سیکها و دیگران نیز هست. وجود آرامگاههای صوفی در سراسر کشور، بازتابدهنده سنت عرفانی ریشهدار در اسلام پاکستانی است. این اماکن، مراکز معنویت، موسیقی، شعر و گردهماییهای فرهنگی به شمار میروند.
لباس ملی پاکستان، شلوار قمیص است که مردان و زنان آن را با سبکهای مختلف منطقهای میپوشند. زنان اغلب از دوپاتا یا شالهای رنگارنگ استفاده میکنند و در مناطق روستایی، جواهرات و گلدوزیهای سنتی رایج است. زندگی شهری در پاکستان، به ویژه در شهرهایی چون کراچی، لاهور و اسلامآباد، ترکیبی از مدرنیته و سنت است. جوانان روندهای امروزی را با ریشههای فرهنگی عمیق خود در تعادل نگاه میدارند.

روابط دفاعی پاکستان و ایران
روز دفاع (۶ سپتامبر) یک رویداد رسمی و باشکوه است که برای گرامیداشت پیروزی پاکستان در جنگ ۱۹۶۵ با هند و ارج نهادن به فداکاریهای نیروهای مسلح پاکستان برگزار میشود.
مراسم در سفارت پاکستان
- ادای احترام: در سفارت پاکستان، به شهیدان جنگ ۱۹۶۵ ادای احترام میشود.
- گلگذاری و سخنرانی: تاجهای گل در محل سفارت گذاشته میشود و یک مراسم کوتاه شامل سخنرانیهایی در تجلیل از فداکاریهای ارتش پاکستان برگزار میگردد.
- دعاهای ویژه: در این مراسم، دعاهای ویژهای برای امنیت و رفاه پاکستان خوانده میشود و حاضران برای صلح و ثبات در کشور دعا میکنند. این بخش اغلب با دعا برای سربازان و شهیدانی که جان خود را فدای دفاع از پاکستان کردند، ادامه مییابد.
- برنامههای فرهنگی: سفارت ممکن است اقدام به نمایش مستندها و فیلمهایی با تمرکز بر جنگ ۱۹۶۵ کند تا شجاعت و قهرمانی نیروهای مسلح پاکستان را به نمایش بگذارد.
- تجمعهای مردمی: برخی از گردهماییهای اجتماعی شامل اجرای سرودهای ملی و تماشای فیلمهای آرشیوی از جنگ ۱۹۶۵ است که باعث میشود جامعه در فضای یادبود و غرور ملی گرد هم آیند.
همکاری دفاعی میان پاکستان و ایران در سالهای ۲۰۲۴/ ۲۰۲۵ با تلاشهایی برای تقویت روابط و تأمین امنیت متقابل در بحبوحه تنشهای منطقهای همراه بوده است. همکاری نظامی در حوزههای مختلف در حال رشد است. این امر از طریق تبادل آموزشی در مؤسسات نظامی یکدیگر، سفرهای متقابل هیئتهای عالیرتبه، و شرکت در رزمایشهای نظامی طرف مقابل نمود پیدا کرده است.در اواسط سال ۲۰۲۴، پاکستان و ایران یک توافقنامه همکاری امنیتی امضا کردند که منجر به ایجاد سازوکار تبادل اطلاعاتی شد. در پی این توافق، افسران با درجه سرهنگ از هر دو کشور به ترتیب در زاهدان (ایران) و تربت (پاکستان) مستقر شدند. این سازوکار در حال بلوغ است و مزایای متقابلی را به اثبات میرساند.
طی چند ماه گذشته، تعاملات نظامی دوجانبه بسیار مثمر ثمری بین دو کشور وجود داشته که نشاندهنده مسیر مثبت در روابط نظامی پاکستان و ایران است. این تلاشهای مشترک شامل مشارکت ایران در نمایشگاه IDEAS-24 با یک غرفه اختصاصی، رزمایش “سپر سند” نیروی هوایی پاکستان (PAF Ex Indus Shield)، رزمایش دریایی چندملیتی AMAN-25 و گفتوگوهای AMAN و غیره است.به همین ترتیب، از طرف پاکستان نیز میتوان به سفرهای ناوهای نیروی دریایی پاکستان (PN) به بندرعباس، مشارکت با ناظران/هیئتهای عالیرتبه در رزمایش دریایی IONS، شرکت در روز نیروی دریایی ایران، دوازدهمین نمایشگاه بینالمللی هوافضای ایران – ۲۰۲۴/ کیش ایر شو، رزمایش کمربند امنیت دریایی (MSB-25) و موارد دیگر اشاره کرد.
به همین نحو، سفرهای هیئتهای عالیرتبه از طرف ایران به پاکستان شامل معاون وزیر دفاع ایران، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران، سرلشکر محمدحسین باقری، فرمانده نیروی هوایی ارتش، سردار سرتیپ حمید واحدی، و فرمانده نیروی دریایی ارتش، دریادار شهرام ایرانی بوده است. به طور مشابه، پاکستان نیز هیئتهای عالیرتبه خود را با دفعات بیشتری نسبت به سالهای گذشته اعزام کرده است.
چشمانداز آینده همکاریهای نظامی بسیار روشن و امیدوارکننده است و قطعاً این دو ملت را بیش از پیش به هم نزدیک خواهد کرد و رفاه آتی یکدیگر را تضمین خواهد نمود.


جشن رویدادهای ملی پاکستان در تهران، ایران
رویدادهای ملی پاکستان با اشتیاق و میهنپرستی فراوان توسط جامعه پاکستانیهای مقیم تهران جشن گرفته میشوند. این مراسم اهمیت زیادی دارند و به عنوان فرصتی برای اتحاد جامعه، غرور ملی و ترویج فرهنگ و میراث پاکستان عمل میکنند.
این بزرگداشتها همچنین در راستای تقویت روابط دیپلماتیک و فرهنگی میان پاکستان و ایران هستند، کشورهایی که از دیرباز پیوندهای نزدیک مذهبی، تاریخی و ژئوپلیتیکی داشتهاند.
جامعه پاکستانی مقیم تهران به طور فعال در این رویدادهای ملی شرکت میکند تا هویت، فرهنگ و غرور ملی مشترک خود را جشن بگیرد. آنها با وجود زندگی در یک کشور خارجی، به احترام گذاشتن به ریشههای خود و تقویت پیوندهای مستحکم میان پاکستان و ایران ادامه میدهند.
از طریق سمینارها، برافراشتن پرچم، اجرای برنامههای فرهنگی و رویدادهای اجتماعی، جامعه پاکستانیهای تهران نه تنها روزهای ملی مهم را گرامی میدارد، بلکه دیپلماسی فرهنگی میان دو کشور را نیز تقویت میکند.
روز استقلال پاکستان
هر سال، در روز ۱۴ آگوست، روز استقلال پاکستان به عنوان مهمترین جشن ملی این کشور گرامی داشته میشود.
سفارت پاکستان در تهران، میزبان یک مراسم رسمی برافراشتن پرچم است و سرود ملی خوانده میشود. سفیر طی سخنرانی خود، به تاریخ، دستاوردها و امیدهای پاکستان برای آینده میپردازد.
پاکستانیهای مقیم تهران در مراکز اجتماعی محلی یا خانههای خود گرد هم میآیند تا روز استقلال را جشن بگیرند. این رویدادها اغلب شامل برنامههای زیر است:
- خواندن آوازهای میهنپرستانه.
- لذت بردن از غذاهای سنتی پاکستانی.
- پوشیدن لباسهایی با رنگهای ملی (سبز و سفید)
- اغلب کودکان نمایشنامههای کوتاه اجرا کرده و سرودهای میهنی میخوانند.
- رقصها، موسیقی و سایر فعالیتهای فرهنگی پاکستان به اجرا در میآیند تا تنوع و میراث غنی پاکستان جشن گرفته شود.

افتتاح بازارچه خیریه انجمن زنان دیپلمات در تهران
بازارچه خیریهای توسط انجمن زنان دیپلمات وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به مناسبت سال نو، روز چهارشنبه، اول ژانویه ۲۰۲۵ افتتاح شد.این رویداد در محیطی دوستانه و فرهنگی و با حضور پررنگ همسران سفرا و دیپلماتهای خارجی و دیپلماتهای ایرانی برگزار شد.
خانم عراقچی، رئیس انجمن زنان دیپلمات وزارت امور خارجه، اظهار داشت که همسران سفرای ۱۷ کشور مختلف در این مراسم شرکت کردند و فرهنگ کشورهای خود را با عرضه صنایع دستی، پوشاک و غذاهای سنتی به نمایش گذاشتند.

سفر با دوچرخه از پاکستان به ایران: ماجراجویی فرامرزی
آغاز یک سفر جادهای با موتور از پاکستان به ایران، یک ماجراجویی فراموشنشدنی است که مناظر خیرهکننده، فرهنگهای غنی و هیجان سفر فرامرزی را در هم میآمیزد.این مسیر که از پاکستان آغاز میشود، معمولاً از کویته (Quetta) در ایالت بلوچستان شروع شده و به گذرگاه مرزی تفتان میرسد—که دروازه اصلی ورود به جنوب شرقی ایران است.سفر از طریق بلوچستان، به خودی خود تجربهای منحصر به فرد است. با وجود اینکه زمینهای منطقه ناهموار و دورافتاده هستند، مهماننوازی مردم محلی و زیبایی بکر مناظر بیابانی، تأثیری ماندگار بر جای میگذارند.

روز پاکستان (۲۳ مارس)
روز پاکستان (۲۳ مارس)، یادآور قطعنامه لاهور در سال ۱۹۴۰ است که سنگ بنای تأسیس کشور پاکستان را نهاد. این روز یکی از مهمترین روزهای ملی برای پاکستانیها در سراسر جهان است و تهران نیز از این قاعده مستثنی نیست.
مراسم در تهران
- مراسم سفارت: سفارت پاکستان در تهران مراسم برافراشتن پرچم را برگزار میکند و پس از آن سرود ملی پاکستان خوانده میشود.
- نمایش در برج آزادی: سفارت پاکستان در تهران با افتخار مراسم سال جاری و سال گذشته را در برج آزادی تهران، با همکاری دولت ایران و از طریق ویدئو مپینگ (Video Mapping) جشن گرفت. این برنامه شامل پخش سرودهای ملی هر دو کشور، نمایش تصاویر باشکوه از بناهای ملی همراه با موسیقیهای دلنشین بود.
- سخنرانی و تاریخچه: این مراسم اغلب با سخنرانی سفیر یا نمایندگان دیپلماتیک پاکستان همراه است که در آن، بر اهمیت تأسیس پاکستان و اهمیت تاریخی آن تأکید میشود.
- رویدادهای اجتماعی: پاکستانیها برای شرکت در رویدادهای اجتماعی، در مراکز محلی یا در محل سفارت گرد هم میآیند؛ جایی که غذاهای سنتی سرو میشود و سرودها و سخنرانیهای میهنپرستانه ارائه میگردد.
- اجراهای فرهنگی: اغلب در این برنامهها اجراهای میهنپرستانه به نمایش در میآیند. موسیقی و آهنگهای ملی پاکستان اجرا میشود تا تنوع فرهنگی و وحدت کشور جشن گرفته شود.
- مراسم دیپلماتیک: سفارت میزبان یک استقبال دیپلماتیک است که با حضور مقامات ایرانی، دیپلماتهای خارجی و اعضای جامعه پاکستانی برگزار میشود. این پذیرایی به عنوان یک جشن دیپلماتیک برای تأکید بر پیوندهای مستحکم میان پاکستان و ایران عمل میکند.
جشنهای روز ملی، به شیوهای مشابه روز استقلال و روز پاکستان، با تأکید بر وحدت و غرور ملی برگزار میشوند.

روز اقبال:
هر سال، روز ۹ نوامبر، مصادف با سالروز تولد دکتر علامه محمد اقبال، که به نام اقبال لاهوری نیز مشهور است، به عنوان روز اقبال گرامی داشته میشود.
اقبال، فیلسوف، شاعر و اندیشمندی است که به عنوان الهامبخش ایده تشکیل یک دولت مسلمان مجزا (که بعدها به پاکستان تبدیل شد) شناخته میشود. چنین برنامههایی بازتابدهنده تنوع فرهنگی پاکستان است.
ما مفتخریم که دبیرکل سازمان همکاری اقتصادی (ECO)، دکتر اسد مجید خان، دیپلمات برجسته و متمایز پاکستانی را در کنار خود داریم. ایشان پیش از این در واشنگتن خدمت کردهاند.

شریک در مسیر پیشرفت: روابط تجاری شکوفای ایران و پاکستان
مردم پاکستان و ایران نه تنها با پیوندهای برادری مذهبی به هم متصل هستند، بلکه دارای روابط عمیق فرهنگی و تاریخی مشترکی نیز هستند. مرز مشترک ۹۰۰ کیلومتری و دسترسی از طریق هر سه شیوه حمل و نقل (زمینی، هوایی و دریایی) بر عامل مجاورت قوی میان دو کشور تأکید میکند. از این رو، پاکستان و ایران مناسبترین گزینهها برای تبدیل شدن به شرکای تجاری طبیعی هستند.
در نتیجه، تجارت کالاها سنگ بنای روابط اقتصادی میان پاکستان و ایران است. پاکستان ششمین شریک تجاری بزرگ ایران در کالاهای غیرنفتی است و این پویایی روز به روز در حال شتاب گرفتن است.
توافقنامههای تجاری و هدف ۱۰ میلیارد دلاری
اعطای دسترسی به بازار، مهمترین نشانه از عزم دوجانبه برای گسترش روابط تجاری است.
- توافقنامه تجارت ترجیحی (PTA): پاکستان و ایران در ۴ مارس ۲۰۰۴، یک توافقنامه تجارت ترجیحی امضا کردند که از اول سپتامبر ۲۰۰۶ تا به امروز عملیاتی است. بر اساس این توافقنامه، ۳۰۹ قلم کالا از پاکستان و ۳۳۸ قلم کالا از ایران از عوارض وارداتی ترجیحی در بازار متقابل بهرهمند میشوند.
- توافقنامه تجارت آزاد (FTA): برای ارتقاء سطح گشایش اقتصادی، دو طرف در مراحل پیشرفته نهاییسازی توافقنامه تجارت آزاد هستند که انتظار میرود در آینده نزدیک امضا شود.
- هدف تجاری: به مناسبت سفر تاریخی رئیس جمهور ایران به پاکستان در آوریل ۲۰۲۴، رهبران دو کشور اعلام کردند که حجم تجارت دوجانبه را به ۱۰ میلیارد دلار آمریکا در سال افزایش خواهند داد. این عزم اخیراً در جریان سفر رئیس جمهور پزشکیان به اسلامآباد در آگوست ۲۰۲۵ مجدداً مورد تأکید قرار گرفته است.
رکوردشکنی در حجم تجارت و کالاهای کلیدی
- حجم کنونی: در سال ۲۰۲۳-۲۰۲۴، تجارت دوجانبه کالاها میان پاکستان و ایران به ۳.۱ میلیارد دلار آمریکا رسید؛ شامل ۲.۴ میلیارد دلار واردات پاکستان از ایران و ۰.۷ میلیارد دلار صادرات پاکستان به ایران. این بالاترین حجم تجارت دوجانبه ثبت شده بین دو همسایه است. نکته قابل توجه این است که حجم تجارت در یک دوره کوتاه ۴ ساله تقریباً چهار برابر شده است.
- صادرات مواد غذایی:
- برنج: برنج بزرگترین کالای صادراتی پاکستان به ایران است. پاکستان با افتخار، یک سوم بازار واردات برنج ایران را تأمین میکند و با توجه به عطر مشهور برنج باسماتی پاکستانی در جهان، مشتاق است سهم بازار بزرگتری را به دست آورد.
- میوهها و دانهها: ایران به طور انحصاری انبه (پادشاه میوهها) و کینُو (پرتقال پاکستانی) را از پاکستان تأمین میکند. موز و دانههای کنجد پاکستانی نیز هر ساله به میزان فراوانی راهی بازار ایران میشوند.
- گوشت: پاکستان صادرات گوشت سرد به ایران را در سال مالی ۲۰۲۴-۲۰۲۳ آغاز کرده است. صادرات در این بخش در سال مالی ۲۰۲۵-۲۰۲۴ شاهد رشد چشمگیری به میزان ۱۴۹ میلیون دلار آمریکا بوده است.
- ذرت: پاکستان، به عنوان یک کشور کشاورزی و همسایه نزدیک، همچنین میتواند به طور رقابتی بخش قابل توجهی از بازار ۳.۰ میلیارد دلاری واردات ذرت ایران را تأمین کند و تلاشهای فعالی در این زمینه در جریان است.
- صادرات غیرغذایی:
- محصولات صنعتی: در بخش غیرخوراکی، پاکستان با افتخار اقلام متعددی را به ایران عرضه میکند که مهمترین آنها پارچه و ابزار جراحی هستند.
نساجی و چرم: پاکستان آماده است تا به محض نهایی شدن مذاکرات جاری برای دسترسی به بازار، منسوجات با ارزش افزوده و کالاهای چرمی در سطح جهانی خود را به برادران ایرانی خود عرضه کند.
- دوجانبه ایران و پاکستان – روند (سیر) در دو دهه اخیر



مدرسه و کالج بینالمللی سفارت پاکستان، تهران (PEISCT)

مدرسه و کالج بینالمللی سفارت پاکستان در تهران (PEISCT)، یک مؤسسه آموزشی غیرانتفاعی با زبان تدریس انگلیسی است که در سال ۱۹۶۴ تأسیس شد تا نیازهای آموزشی دانشآموزان پاکستانی و خارجی ساکن در تهران را برطرف کند.
در طول سالها، این مؤسسه به یک نهاد آموزشی با کیفیت بالا تبدیل شده است که تعالی آکادمیک را در یک محیط چندفرهنگی و مختلط ارائه میدهد. در حال حاضر، این مدرسه میزبان دانشآموزانی با ۳۵ ملیت مختلف است.
برنامههای آموزشی و اعتباربخشی
- دورههای آموزشی: این مدرسه برنامههای درسی را از پیشدبستانی تا سطوح O و A (معادل پیشدانشگاهی) در رشتههای علوم و مطالعات بازرگانی ارائه میکند.
- تنها مرکز مجاز در تهران: PEISCT تنها مؤسسهای در تهران است که هم به دانشگاه کمبریج برای ارزیابی و آموزش بینالمللی (بریتانیا) و هم به هیئت فدرال آموزش متوسطه و عالی (FBISE) اسلامآباد وابسته است.
- استانداردهای بینالمللی: برنامههای درسی مدرسه بر اساس استانداردهای بینالمللی طراحی شدهاند و معیارهای هر دو نهاد (دانشگاه کمبریج بریتانیا و هیئت فدرال آموزش پاکستان) را پوشش میدهند. همچنین این مدرسه، درسهای موسیقی و هنرهای بیانی را به صورت موضوعات مجزا ارائه میکند.
فعالیتهای فوق برنامه
علاوه بر فعالیتهای فوق برنامه، سفرهای خارج از مدرسه و مسابقات ورزشی جزء جداییناپذیر تقویم فعالیتهای مدرسه هستند تا نسل جدید به عنوان یک انسان جامع و با مهارتهای کامل پرورش یابد. همه این تسهیلات تضمین میکنند که مدرسه مکانی ایدهآل برای یادگیری است؛ جایی که دانشآموزان برای تبدیل شدن به یادگیرندگان مستقل انگیزه یافته و آماده میشوند.
سیستم ارزیابی و ویژگیهای مدرسه بینالمللی سفارت پاکستان (PEISCT)
مدرسه دارای یک سیستم ارزیابی تکوینی است که عملکرد تحصیلی دانشآموزان را در طول سال میسنجد. هر سال تحصیلی به دو نیمسال تقسیم میشود: میانترم و نهایی، و سال تحصیلی جدید در آگوست (مرداد/شهریور) آغاز شده و برای تعطیلات تابستانی در ژوئن (خرداد/تیر) به پایان میرسد.
مأموریت و کادر آموزشی
مأموریت ما در PEISCT این است که آموزش با کیفیت را به دانشآموزان دارای تنوع فرهنگی از ملیتهای مختلف ارائه دهیم تا آنها را برای سطوح بالاتر یادگیری آماده سازیم و به شهروندانی حرفهای، موفق و مسئولیتپذیر در سطح جهانی تبدیل شوند.
PEISCT از خدمات اساتید مجرب و واجد شرایط استفاده میکند و دارای یک سازوکار ساختارمند برای نظارت بر عملکرد و پیشرفت تحصیلی دانشآموزان است. جلسات اولیا و مربیان بر بهبود تحصیلی و توسعه شخصیت دانشآموزان متمرکز است. توسعه حرفهای معلمان از طریق دورههای آموزشی ضمن خدمت (INSET) و آموزشهای کمبریج، بر ارتقاء کیفیت تدریس و فرآیند یادگیری استوار است.
فارغالتحصیلان و امکانات
- افتخارات فارغالتحصیلان: فارغالتحصیلان این مدرسه در دانشگاههای برتر بریتانیا، آمریکا، کانادا، استرالیا، امارات، مالزی، ایران و پاکستان پذیرفته شدهاند و در زمینههای مطالعاتی خود افتخارآفرینی کردهاند.
- مشاوره شغلی: مشاورههای شغلی برای دانشآموزان سالهای بالاتر ارائه میشود تا آنها را در انتخاب دانشگاه و دنبال کردن مسیرهای شغلی راهنمایی کند.
- ساختمان و تجهیزات: مدرسه در یک ساختمان دو طبقه بزرگ، مدرن و مجهز به آخرین فناوریها واقع شده است که در موقعیت مرکزی قرار دارد و دارای امکاناتی برای حمایت از نتایج یادگیری دانشآموزان است. مدرسه به منابع آموزشی مدرن و آزمایشگاههای فیزیک، شیمی، زیستشناسی و کامپیوتر به همراه امکانات ورزشی مجهز میباشد.
روحیه جهانی در بستر فرهنگی تهران
آنچه مدرسه ما را به طور ویژه خاص میکند، این است که چگونه این روحیه جهانی به زیبایی با فرهنگ محلی در هم میآمیزد. تهران پسزمینهای غنی از تاریخ، مهماننوازی و الهامبخشی را ارائه میدهد. جامعه میزبان ما را با آغوش باز پذیرفته است و ما با هم مدرسهای ساختهایم که نه تنها در نام، بلکه در قلب و عمل نیز بینالمللی است.
خواه در کلاسهای درس چندزبانه، جشنوارههای بینالمللی، پروژههای مشترک یا یادگیری مبتنی بر خدمت باشد که دانشآموزان ما را به مسائل جهانی پیوند میدهد، اتفاقات خوب اینجا نتیجه تلاش مربیان متعهد، خانوادههای حامی و دانشآموزانی کنجکاو، شجاع و مهربان است.
همچنان که به آینده مینگریم، متعهد به پرورش محیطی مدرسهای هستیم که در آن هر کودکی احساس کند دیده و شنیده میشود و برای ایجاد تغییر، در اینجا و در سراسر جهان، الهام میگیرد.
