پرداخت خودکار خسارت بدون بازرسی؛ راهی برای فرار از بدهی و کمکهای بینالمللی
پاکستان که در خط مقدم بحران اقلیمی قرار دارد، سالانه متحمل خسارات سنگینی از سیل و خشکسالی میشود (خسارت سیل ۲۰۲۵ به کشاورزی: بیش از ۳۰۲ میلیارد روپیه). با این حال، بیمه سنتی در این کشور شکست خورده است؛ بهطوریکه تنها ۹.۵ درصد از کشاورزان بیمه هستند. دلایل شکست شامل حق بیمه بالا، فرایندهای پیچیده و موانع مذهبی (حساسیت به بهره) است.
بیمه پارامتریک چگونه کار میکند؟
بیمه پارامتریک راهحلی نوین است که بر اساس وقوع یک رویداد از پیش تعریف شده پرداخت میکند، نه ارزیابی خسارت واقعی.
مکانیسم: پرداختها بهطور خودکار زمانی فعال میشوند که شاخصهای عینی آبوهوایی (مانند بارش کمتر از حد مجاز، گرمای شدید یا عمق سیل) از یک آستانه عبور کنند.
مزیت اصلی: این مدل به دلیل استفاده از دادههای عینی، به جای بازرس، سرعت پرداخت را به چند روز میرساند و جوامع آسیبدیده را قادر میسازد سریعتر بهبود یابند. این رویکرد در کشورهایی مانند مالاوی و فیجی موفقیتآمیز بوده است.
مزایای کلیدی برای دولت و مردم
این مدل ابزاری برای ایجاد تابآوری است:
حمایت مالی بهموقع: پرداختهای سریع، از اتخاذ استراتژیهای منفی توسط خانوادهها (مانند فروش داراییها یا گرفتن وام با بهره بالا) جلوگیری میکند و آنها را از چرخه معیوب بدهی و وابستگی به کمکهای دولتی خارج میسازد.
شمول مالی: این بیمه میتواند به گروههایی مانند کشاورزان خرد، زنان و خانوارهای کمدرآمد که از سیستم سنتی حذف شدهاند، پوشش حمایتی ارائه دهد.
کاهش فشار بودجه: به دولت کمک میکند تا با انتقال بخشی از ریسک بلایا به بیمهگران، هزینههای پس از بحران را کاهش دهد و ثبات بودجه پیدا کند.
چالشهای پیش رو
برای عملیاتی شدن این طرح، پاکستان باید چالشهای ساختاری زیر را حل کند:
دادههای آبوهوایی: زیرساختهای نظارت بر آبوهوا، بهویژه در مناطق روستایی، برای جمعآوری دادههای دقیق مورد نیاز برای جلوگیری از “ریسک مبنا” ضعیف است.
چارچوب نظارتی: قوانین باید برای انطباق با محصولات مبتنی بر شاخص و تضمین شفافیت، اصلاح شوند.
آگاهی و قابلیت خرید: باید به موانع مذهبی و مالی (ناآشنایی و گران بودن حق بیمه) رسیدگی شود.
چشمانداز: با حمایت نهادی، دادههای دقیق و پروژههای آزمایشی، بیمه پارامتریک میتواند پاکستان را از مدیریت واکنشی بحران به سمت برنامهریزی پیشگیرانه و هوشمند اقلیمی سوق دهد.
