طالبان از ارائه تضمینهای قابل راستیآزمایی برای ممانعت از استفاده خاک افغانستان توسط تروریستها امتناع کرد.
به رغم تلاشهای میانجیگرانه کشورهای دوست برای برقراری صلح و حل اختلافات میان پاکستان و افغانستان از طریق گفتگو، مذاکرات بین اسلامآباد و کابل در استانبول فروپاشیده است. مقامات پاکستانی، «لج بازی» طالبان افغانستان را عامل این شکست میدانند.
بزرگترین مانع: عدم تضمین علیه TTP
بزرگترین مانع در مسیر دستیابی به توافق، امتناع طالبان از ارائه تضمینهای «محکم» و «قابل راستیآزمایی» بود که گروههای تروریستی مانند تحریک طالبان پاکستان (TTP) از خاک افغانستان علیه پاکستان استفاده نخواهند کرد.
مواضع تند و هشدار به کابل
شکست مذاکرات، دو کشور را در یک موقعیت حساس قرار داده است:
هشدار وزیر دفاع: وزیر دفاع پاکستان با استفاده از زبان شدید، تهدید کرده است که در صورت حملات تروریستی بیشتر، به افغانستان حمله خواهد کرد. وی همچنین مشاهده کرده است که همسایه غربی پاکستان به “اجتماع تروریسم بینالمللی” تبدیل شده است.
نگرانی سازمان ملل: سازمان ملل با ابراز امیدواری، اعلام کرده که حتی با وجود فروپاشی گفتگوها، انتظار میرود که درگیریهای جدیدی بین دو کشور آغاز نشود.
احساس خیانت در پاکستان
احساس خیانت در پاکستان نسبت به عدم انعطافپذیری طالبان قابل درک است:
دولت پاکستان همواره کانالهای ارتباطی با رهبری طالبان را باز نگه داشته است.
پاکستان یکی از تنها سه کشوری بود که رژیم قبلی طالبان در کابل را به رسمیت شناخت.
پس از تسلط طالبان بر کابل در سال ۲۰۲۱، حتی رئیس وقت سازمان اطلاعات پاکستان (ISI) در حال نوشیدن چای در پایتخت افغانستان دیده شد.
با توجه به میزبانی طولانی مدت پاکستان از میلیونها پناهجوی افغان، این واقعیت که طالبان تمایلی به توقف حملات “مهمانان” TTP خود ندارند، به طور موجهی خشم اسلامآباد را برانگیخته است.
تأثیر ادعایی هند و راه پیشرو
وزیر دفاع پاکستان همچنین افزود که توافق در مذاکرات استانبول نزدیک بود، اما مذاکرهکنندگان طالبان نتوانستند تأییدیه کابل را بگیرند و ظاهراً کابل از خط مشی هند پیروی میکند.
نزدیکی هند و طالبان: این یک واقعیت است که روابط دهلی نو و طالبان که پیش از این خصمانه بود، ناگهان گرم شده است؛ تحلیلگران معتقدند که هند در حال پرورش طالبان برای اعمال فشار بر پاکستان است.
راهکارهای پاکستان:
حفظ آمادگی امنیتی: دولت پاکستان باید کاملاً هوشیار باشد و تلاشهای تروریستها برای نفوذ از افغانستان را خنثی کند. دفاع از کشور غیرقابل مذاکره است.
ادامه تلاشهای دیپلماتیک: تلاشهای دیپلماتیک باید ادامه یابد، زیرا تروریسم مستقر در افغانستان نه فقط پاکستان، بلکه کل منطقه را تهدید میکند.
رویکرد منطقهای: طالبان برای به رسمیت شناخته شدن و سرمایهگذاری به چین و روسیه نیاز دارند. بنابراین، پاکستان باید با همکاری این کشورها و سایر دوستان، تلاشهای دیپلماتیک را ادامه دهد تا طالبان رسماً تروریستها را انکار کنند.