سیاست بهداشت در پاکستان

سیاست بهداشت در پاکستان: چالش‌ها و راهکارها

علم می‌تواند راه‌حل‌هایی برای مشکلات جدی بهداشت عمومی شناسایی کند، اما تنها سیاست است که می‌تواند اکثر این راه‌حل‌ها را به واقعیت تبدیل کند. توماس آر. الیور

زمانی که هم مشکلات و هم راه‌حل‌هایشان شناخته شده‌اند، ولی همچنان مردم رنج می‌برند، نشان‌دهنده این است که با مشکل بزرگ‌تری از نوع دیگری روبرو هستیم. تا وقتی به این مشکل بزرگ‌تر رسیدگی نشود، حتی دانش پیشرفته در مورد راه‌حل‌های قطعی هرگز برای کاهش آلام بشری کافی نخواهد بود.

برای بررسی این موضوع، بیایید به مشکلات عمده بهداشت عمومی در پاکستان نگاهی دقیق‌تر بیندازیم. به ویژه، کم‌خونی و فقر آهن در دختران نوجوان یکی از این مشکلات برجسته است که به وضوح نشان‌دهنده وضعیت نگران‌کننده بهداشت در پاکستان است.

کم‌خونی و فقر آهن در دختران نوجوان در پاکستان

بر اساس آخرین بررسی سازمان ملی تغذیه پاکستان (NNS) در سال ۲۰۱۸، ۴۳ درصد از زنان در سن باروری و ۵۷.۴ درصد از دختران نوجوان (۱۰ تا ۱۹ ساله) در پاکستان از کم‌خونی و فقر آهن رنج می‌برند، یعنی تقریباً از هر دو زن یک نفر. این میانگین ملی تفاوت‌های فاحشی را بین زنان شهری و روستایی و زنان ثروتمند و فقیر بیان می‌کند. تمرکز ما در اینجا بر روی کم‌خونی دختران پاکستان به عنوان نسل آینده است.

کم‌خونی در دختران نوجوان زمانی مشاهده می‌شود که هموگلوبین خون زیر ۱۲ گرم در دسی‌لیتر کاهش یابد. علائم آن شامل رنگ‌پریدگی، خستگی، ضعف و تنگی نفس است. تصور کنید دختری با این علائم، زنی شود که ازدواج کند، بارها زایمان کند، از خانه مراقبت کند و در بسیاری از موارد خشونت خانگی را تجربه کند، زندگی بسیار دشواری خواهد داشت.

بر اساس آمار ملی تغذیه (NNS)، فقر آهن دختران پاکستان در ۱۴۰ شهرستان شناسایی شده است. شیوع کم‌خونی در مناطق مختلف بسیار متفاوت است. برای مثال، در استان پنجاب، ۹۳.۳ درصد از دختران در شهرستان بهکر کم‌خون هستند، در حالی که این میزان در لاهور، مرکز استان، ۵۷.۴ درصد است.

در استان سند، در حالی که ۸۱.۲ درصد از دختران در شهرستان تنگو الله‌یار کم‌خون هستند، این میزان در کراچی جنوبی، که منطقه‌ای نسبتاً ثروتمند است، ۴۵.۴ درصد است. در بلوچستان، فقیرترین استان پاکستان، تقریباً تمامی دختران در شهرستان کیلا عبدالله (۹۹.۴ درصد) کم‌خون هستند، در حالی که میانگین کل استان نیز بالا است (۷۲.۴ درصد). به‌طور مشابه، در استان خیبر پختونخوا، این میزان در منطقه سوابی به ۸۵.۳ درصد و در پشاور به ۳۶.۲ درصد می‌رسد.

این نابرابری‌ها در کم‌خونی دختران پاکستان و فقر آهن دختران پاکستان نشان‌دهنده نیاز فوری به توجه و اقدامات ویژه در زمینه بهبود وضعیت بهداشت عمومی و تغذیه در مناطق مختلف کشور است.

این مشکل چگونه به مسئله سیاسی تبدیل می‌شود؟

این واقعیت که مناطق فقیرنشین و خارج از مراکز استان‌ها دارای بالاترین میزان کم‌خونی هستند، نشان‌دهنده ضعف در ارائه خدمات بهداشتی اولیه (PHC) در این مناطق محروم است. بهداشت در پاکستان به‌شدت تحت تأثیر عوامل سیاسی قرار دارد و نیاز به توجه ویژه دارد.

کم‌خونی ناشی از کمبود آهن تقریباً با بهبود رژیم غذایی و برخی داروهای ارزان‌قیمت قابل درمان است. عدم رسیدگی به آن می‌تواند عواقب بسیار وخیمی برای سلامت زنان در دوران بارداری و زایمان و همچنین برای سلامت نوزادان و رشد و نمو کودکان داشته باشد.

درک سیاست به معنای گسترده‌تر و در چارچوب جمهوری، قانون اساسی، حقوق بشر و برابری می‌تواند به حل این مشکل کمک کند. تنها در این صورت، دختران نوجوان در شهرستان‌های بهاکر، تنگو الله‌یار، کیلا عبدالله و سوابی به یک اولویت سیاسی و مالی تبدیل خواهند شد. این تغییر در اولویت‌ها ممکن است منجر به سرمایه‌گذاری‌های بیشتر در زمینه بهداشت در پاکستان، به ویژه در مناطق محروم شود و به بهبود سیستم مراقبت‌های بهداشتی اولیه (PHC) منجر گردد.

در حال حاضر، پاکستان یکی از پایین‌ترین هزینه‌ها را در بخش بهداشت در سطح جهان دارد و تنها حدود ۳۰ درصد از بودجه ناچیز بهداشت برای مراقبت‌های بهداشتی اولیه (PHC) هزینه می‌شود.

نمونه دیگری از چگونگی تأثیرگذاری عوامل سیاسی بر سلامت

به‌عنوان نمونه‌ای دیگر از چگونگی تأثیرگذاری عوامل سیاسی بر سلامت، می‌توان به بحث در کابینه فدرال در مورد لزوم همگانی شدن برنامه «سلامتی آسان» (Sehat Sahulat) اشاره کرد. این برنامه برای ارائه طرح حمایتی مالی هدفمند برای افراد کم‌درآمد در هنگام بستری شدن در بیمارستان طراحی شده بود، بر اساس معیارهای تعیین‌شده توسط «برنامه حمایت از درآمد خانم بی‌نظیر بوتو».

نگرانی اصلی این بود که افراد کم‌درآمد در صورت بستری شدن در بیمارستان، متحمل هزینه‌های سرسام‌آور می‌شوند و بیشتر در چاه فقر فرو می‌روند. مطالعه‌ای که توسط موسسه مطالعات و پژوهش‌های اقتصادی پاکستان (PIDE) در سال ۲۰۲۱ منتشر شد، نشان داد که ۲۲ درصد از خانوارها در پاکستان، که عمدتاً خانوارهای روستایی هستند، با مشکلات پرداخت هزینه‌های درمانی سنگین مواجه هستند.

بیشتر بخوانید: نه زنده و نه مرده (مبارزه زنان بلوچ)

تأثیر تصمیمات سیاسی بر سلامت جامعه

مطالعات جهانی نشان می‌دهد که در کشورهایی که رهبران سیاسی انتخاب‌های درستی انجام می‌دهند، وضعیت سلامت مردم بهبود می‌یابد. در مقابل، در کشورهایی که سیاست‌ها و بودجه‌ها بر سلامت همگانی تأکید ندارند، وضعیت سلامت مردم یا رو به وخامت می‌گذارد یا بدون تغییر باقی می‌ماند.

برای مثال، کم‌خونی در بین دختران نوجوان در کشور همسایه ایران تنها ۸.۵ درصد است، در حالی که این رقم در پاکستان ۵۷.۴ درصد است. دلیل این امر تصمیمات رهبران ایران برای ایجاد یک سیستم قوی مراقبت‌های بهداشتی اولیه (PHC) بوده است.

در مورد برنامه «سلامت آسان»، سرانجام عقلانیت بیشتری در سطح فدرال حاکم شده است و تصمیم بر محدود کردن خدمات رایگان به افراد کم‌درآمد گرفته شده است.