با توجه به رشد جمعیت فعلی و افزایش صنایع تولیدی، اهمیت انرژی کارآمد بیش از پیش به عامل مهمتری در پاکستان تبدیل شده است. در فهرست منابع مختلف انرژی موجود، مطمئنترین، پاکترین و ارزانترین گزینه انرژی تجدیدپذیر برای توانمندسازی پاکستان، انرژی برقآبی است.
برقآبی نه تنها یک منبع انرژی پاک است، بلکه میتواند به کاهش و حذف هزینههای مربوط به تأمین و تولید انرژی در کشور کمک کند. در واقع، برقآبی به دلیل استفاده از منابع طبیعی و تجدیدپذیر مانند آب، نیاز کمتری به سوختهای فسیلی (مانند نفت، گاز و زغال سنگ) دارد. توسعه پروژههای انرژی برقآبی به بخش مهمی از طرح انرژی پاکستان تبدیل شده است و از طریق همکاریهای بینالمللی مانند کریدور اقتصادی چین-پاکستان (CPEC) و طرح کمربند و جاده (BRI) که از توسعه صنعتی پاکستان و تعهد آن به کاهش انتشار کربن مطابق با استانداردهای زیستمحیطی حمایت میکنند، مورد پشتیبانی قرار میگیرد.
(پ.ن. : CPEC مخفف “China-Pakistan Economic Corridor” به معنی “کریدور اقتصادی چین-پاکستان” است.
(پ.ن. : طرح کمربند و جاده Belt and Road Initiative یا به اختصار BRI یک طرح بلندپروازانه و عظیمالجثه است که توسط دولت چین پیشنهاد شده است. هدف اصلی این طرح، ایجاد یک شبکه گسترده از زیرساختهای حملونقل، انرژی، و ارتباطات است که چین را به کشورهای دیگر در آسیا، اروپا و آفریقا متصل میکند.)
در مورد پاکستان، برقآبی راهکاری پاک برای مشکل انرژی پیش روی این کشور است. این کشور منابع آب زیادی، به ویژه در مناطق کوهستانی، در اختیار دارد که این امر، ایده استفاده از نیروی جریان آب را برای کشوری مانند پاکستان بسیار مناسب میسازد. بهرهبرداری از این منابع نشان میدهد که پاکستان علاوه بر کاهش واردات گران و آلاینده سوختهای فسیلی، میتواند نیازهای رو به افزایش انرژی خود را نیز تأمین کند.
روند تولید برقآبی در راستای چشمانداز و ماموریت بلندمدت کشور برای حرکت به سمت منابع انرژی پاک و سبز قرار دارد و اکنون زمانی است که باید به طور جدی به فکر محیط زیست بود و اقدامات لازم را برای حفاظت از آن انجام داد. این کار را نباید به آینده موکول کرد، زیرا تأخیر در این زمینه میتواند عواقب جبرانناپذیری برای نسلهای آینده داشته باشد. سرمایهگذاری در برقآبی برای پاکستان مهم است، زیرا جهان به سمت انرژیهای تجدیدپذیر در حال حرکت است و برای اینکه پاکستان به تعهدات خود در زمینه کاهش انتشار گازهای گلخانهای تحت توافقنامههای بینالمللی تغییرات آب و هوا، از جمله توافقنامه پاریس عمل کند، باید از برقآبی بهره ببرد.
پاکستان در حال حاضر از بحران انرژی رنج میبرد که باعث خاموشیهای مداوم و اتکا به نفت و گاز وارداتی گرانقیمت میشود. تعرفههای انرژی برای مصرفکنندگان و کسبوکارها در مقایسه با سایر کشورهای جنوب آسیا بالاتر است .
برقآبی جایگزین ارزانتر و پایدارتری ارائه میدهد، زیرا ورودی اصلی آن که آب است، هزینههای تولید را پس از ساخت نیروگاه پایین نگه میدارد. علاوه بر این، نیروگاههای برقآبی نسبت به نیروگاههای حرارتی، که در معرض نوسانات قیمت سوخت هستند و هزینههای انرژی و ثبات اقتصادی را مختل میکنند، از نظر عملیاتی مقرونبهصرفهترند. برقآبی با تعرفههای برق ثابت و مطلوب، نقش مهمی در پرورش رشد و سرمایهگذاری در پاکستان ایفا میکند.
تامین انرژی، یکی دیگر از زمینههای تمرکز در CPEC است و چندین پروژه بزرگ برقآبی در پاکستان در حال برنامهریزی در این زمینه هستند.
این پروژهها ضمن تضمین پایداری پروژههای انرژی، به نیاز فعلی و مستقیم انرژی پاکستان پاسخ میدهند.
از طریق این سرمایهگذاریها که عمدتاً از چین تأمین میشود، برقآبی به سرعت باعث ایجاد نیروگاههای بزرگ برقآبی، از جمله Dasu شده است که به زودی مقدار زیادی انرژی به اقتصاد پاکستان اضافه مینماید و همچنین سد Diamer Bhasha با پتانسیل بسیار زیاد در حال ساخت است.
پروژههای برقآبی عملیاتی :
پروژه برقآبی Karot (۷۲۰ مگاوات) و پروژه برقآبی Suki Kinari (۸۸۴ مگاوات) – در حال حاضر ظرفیت ترکیبی ۱۶۰۴ مگاوات را فراهم میکنند و شکاف رو به رشد انرژی پاکستان را پرمیکنند. این کشور با کمبودهای پی در پی برق مواجه است و این پروژهها به تثبیت شبکه برق کمک کرده و تأمین برق مطمئنتری را تضمین میکنند.
پروژههای برقآبی در دست ساخت برای سال آینده :
Azad Pattan (۷۰۰.۷ مگاوات)، Kohala (۱۱۲۴ مگاوات) و Mahl (۶۴۰ مگاوات) – در سالهای آینده در مجموع ۲۴۶۴.۷ مگاوات دیگر به ظرفیت تولید برق اضافه خواهند کرد که این امر، ظرفیت کلی انرژی را افزایش داده و وابستگی به سوختهای فسیلی را کاهش میدهد.
این پروژههای خاص برقآبی که تحت CPEC توسعه یافتهاند، به طور قابل توجهی به تأمین نیازهای انرژی پاکستان کمک کرده و از مجموعه اقدامات و پروژههایی است که با هدف توسعه و استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر و پاک، کاهش انتشار گازهای گلخانهای و حفظ محیط زیست انجام میشوند، با تمرکز بر مقابله با چالشهای زیستمحیطی و مرتبط با آب و هوا، پشتیبانی میکنند.
طرح کمربند و جاده (BRI) حمایت مالی و فنی از چین را برای توسعه برقآبی در اختیار پاکستان قرار داده و اجرای پروژههای انرژی تجدیدپذیر را تسهیل کرده است. همسو کردن تولید برقآبی با CPEC رویکردی ساختاریافته برای مقابله با بحران انرژی از طریق فناوری پاک و در عین حال کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی ارائه میدهد.
انتظار میرود این ابتکارات امنیت انرژی را افزایش دهد، صنعتیسازی را تقویت نموده و به رشد کلی اقتصاد پاکستان کمک کند.
برقآبی از اهمیت استراتژیک قابل توجهی برای توسعه اقتصادی پاکستان برخوردار است، زیرا انرژی پایدار، پاک و مقرون به صرفه برای تأمین برق صنایع، ایجاد فرصتهای شغلی و تقویت اقتصاد ضروری است.تامین انرژی همچنان محرک اصلی صنعتیسازی و رکن اصلی چشمانداز توسعه پاکستان باقی مانده است.
پاکستان با گسترش ظرفیت تولید برقآبی خود، میتواند هزینه تولید کالاها و خدمات را برای کسبوکارها و صنایع کاهش دهد و رقابتپذیری آنها را هم در داخل و هم در سطح بینالمللی افزایش دهد. علاوه بر این، ساخت و بهرهبرداری از پروژههای برقآبی، فرصتهای شغلی متعددی در ساخت نیروگاه، تولید، خدمات و حملونقل ایجاد میکند. برقآبی همچنین از تنوع اقتصادی حمایت میکند و برق مقرون به صرفهای را برای آبیاری محصولات کشاورزی، سردخانهها و سایر فرآیندهای تولید مدرن در بخشهای کشاورزی و فناوری فراهم میکند و رشد اقتصادی پایدار، ایجاد شغل و کاهش فقر را پرورش میدهد.
با افزایش استانداردهای جهانی زیست محیطی و سختتر شدن اهداف بینالمللی آب و هوا، پاکستان با فشار فزایندهای برای کاهش انتشار کربن مواجه است و یک عنصر کلیدی در دستیابی به این استانداردها، برقآبی است. بهرهبرداری از نیروی برقآبی، تعهد پاکستان به مقابله با تغییرات آب و هوا و ایفای تعهدات خود تحت توافقنامه پاریس را نشان میدهد. علاوه بر این، برقآبی تأثیر زیستمحیطی سایر منابع انرژی، مانند زغال سنگ و نفت را که اکوسیستم طبیعی را مختل میکنند، کاهش میدهد. پیشرفتها در فناوری همچنین فرصتی را برای پاکستان فراهم میکند تا نیروگاههای برقآبی را توسعه دهد که استانداردهای بالای زیستمحیطی را رعایت میکنند و در عین حال، حفظ آب را نیز تضمین میکنند.
برقآبی همچنان یکی از امیدوارکنندهترین منابع انرژی پایدار برای پاکستان باقی میماند و نیروی پاک، در دسترس و قابل اعتمادی را ارائه میدهد که برای توسعه و تولید اقتصادی ضروری است. گسترش تولید برقآبی نه تنها وابستگی به سوختهای فسیلی را کاهش میدهد، بلکه به پاکستان در رعایت مقررات بینالمللی زیستمحیطی نیز کمک میکند. با انجام این کار، به عنوان یک کاتالیزور برای رشد اقتصادی عمل میکند و آیندهای پایدار را برای نسلهای آینده تضمین میکند.