تحریک طالبان پاکستان (TTP) نه تنها تهدیدی برای پاکستان و منطقه است، بلکه به یک تهدید جهانی برای امنیت بینالمللی تبدیل شده است. این گروه، محصول جانبی سیاستهای درونجهادی است که پس از حمله ایالات متحده به افغانستان در سال ۲۰۰۱ شکل گرفت.
تحریک طالبان پاکستان بزرگترین سازمان تروریستی است که با طالبان افغانستان، شاخه خراسان دولت اسلامی (ISKP) و غیره مرتبط است. آنها فعالیتهای تروریستی را در پاکستان انجام میدهند و نفوذی قوی در هر دو سوی مرز پاکستان و افغانستان دارند.
“تحریک طالبان پاکستان (TTP) به فناوری پهپاد (UAVs) دست یافته است؛ یک تغییر نگرانکننده از تاکتیکهای چریکی سنتی به جنگ مدرن.”
پیشینهی درگیریها و ظهور مجدد تحریک طالبان پاکستان:
قبل از سال ۲۰۲۰، پاکستان عملیاتهای متعددی را علیه این سازمان تروریستی (تحریک طالبان پاکستان) آغاز کرد و سرانجام با موفقیت توانست صلح را به کشور بازگرداند.
اما در سال ۲۰۲۱، با خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان و به قدرت رسیدن طالبان افغانستان، شاهد افزایش فعالیتهای تروریستی در پاکستان بودیم. تحریک طالبان پاکستان، افغانستان را پناهگاهی امن برای خود دید و حملات تروریستی را در سراسر پاکستان، بهویژه در ایالت خیبر پختونخوا، آغاز کرد.
فتنه خوارج (تحریک طالبان پاکستان TTP) از تاکتیکهای مختلف جنگی علیه پاکستان استفاده میکند که برجستهترین آنها جنگ چریکی و تاکتیکهای نامتقارن است.
این تاکتیکها شامل هدف قرار دادن نهادهای نظامی و غیرنظامی با استفاده از بمبهای کنار جادهای (IED) به سبک چریکی، حملات انتحاری و حملات با سلاحهای کوچک میشود. اما تغییر مهم در شیوهی جنگی تحریک طالبان پاکستان، ظهور استفاده از پهپادها (وسایل نقلیه هوایی بدون سرنشین -UAVs) است که برای امنیت ملی پاکستان بسیار خطرناک است.
علاوه بر این، استفاده از پهپادها توسط گروههای تروریستی میتواند توازن و معادلات عملیاتهای نظامی را در دنیای مدرن تغییر دهد.
بر اساس گزارش ISPR (روابط عمومی ارتش پاکستان)، در تاریخ ۱۹ می ۲۰۲۵، حادثهای در منطقه میرعلی وزیرستان شمالی رخ داد.
این حادثه توسط تحریک طالبان پاکستان (TTP) با استفاده از پهپاد انجام شد و آنها (TTP) اظهار داشتند که از سوی هند حمایت و تأمین مالی میشوند.
پیش از حادثه ۱۹ می ۲۰۲۵، حادثه دیگری نیز در تاریخ ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ در منطقه وانا در وزیرستان جنوبی سفلی رخ داده بود. هیچ سازمان تروریستی مسئولیت این حمله را بر عهده نگرفت، اما شاهدان عینی و دیگر افراد محلی اظهار داشتند که حمله ۲۸ آوریل نیز یک حمله پهپادی بوده است. در این حادثه حدود ۱۲ نفر کشته و چندین نفر زخمی شدند.
این دو حادثه به شدت این فرضیه را تقویت میکنند که تحریک طالبان پاکستان (TTP) به فناوری پهپاد دست یافته است و این وضعیت برای امنیت ملی پاکستان بسیار نگرانکننده است.
علاوه بر این، جنگ پهپادی معادلات و توازن نبردها را تغییر داده است. از پهپادها برای هدف قرار دادن دقیق بدون درگیر شدن در جنگ مستقیم یا نبرد نظامی رودررو استفاده میشود.
پهپادها در دست سازمانهای تروریستی، بهویژه تحریک طالبان پاکستان (TTP) بسیارخطرناک هستند، زیرا میتوانند از آنها در فاصله دور از مرز استفاده کرده و هر هدفی را در داخل خاک پاکستان مورد اصابت قرار دهند.
ازپهپادها برای هدفگیری، نظارت و همچنین مختل کردن سیستم دفاع هوایی دشمن استفاده میشود. بنابراین، این مسئله وضعیت خطرناک و دشواری را برای دستاندرکاران پاکستانی ایجاد خواهد کرد.
ما شاهد درگیریهای اخیر بین پاکستان و هند بودهایم و هر دو کشور از پهپادها علیه یکدیگر استفاده کردند که نشانهای از بهکارگیری فناوری مدرن است. پیش از این نیز، جنگ پهپادی در اوکراین، اسرائیل و سایر نقاط جهان مورد استفاده قرار گرفته است. در مقابل، نمونههای فراوانی از استفاده گروههای تروریستی از پهپادها وجود دارد. به عنوان مثال، استفاده گروههای غیردولتی از پهپادها به طور برجستهای در میانمار مشاهده شده است.
پهپادها در حملات تروریستی نیز با تأثیر مرگبار مورد استفاده قرار گرفتهاند. در اکتبر ۲۰۲۳، یک حمله تروریستی در سوریه رخ داد که در آن گروه تروریستی از چندین پهپاد حاوی مواد منفجره استفاده کرد و ۸۹ سرباز و غیرنظامی را کشت و حدود ۲۴۰ نفر زخمی شدند. این حمله با استفاده از پهپادها در مراسم فارغالتحصیلی یک دانشکده نظامی در منطقه حمص انجام شد. بر اساس شاخص جهانی تروریسم ۲۰۲۴، این حمله سومین حمله تروریستی مرگبار به شمار میرود.
بر اساس گزارش مؤسسه مطالعات صلح پاکستان (PIPS)، حملات تروریستی در سال ۲۰۲۴ نسبت به سال ۲۰۲۳ حدود ۷۰ درصد افزایش یافته است.
علاوه بر این، تحریک طالبان پاکستان (TTP)به این دلیل از پهپادها استفاده میکند زیرا ارزانتر هستند و نیازی به عملیات نظامی متعارف ندارند؛ این در حالی است که موشکهای مورد استفاده برای مقابله با این پهپادها بسیار گرانقیمتاند.
از یک سو، فناوری پهپاد به قدری گسترده و در دسترس شده که دیگر نمیتوان جلوی استفاده کلی از آن را گرفت (چه برای مقاصد مشروع و چه نامشروع). از سوی دیگر، این بدان معنا نیست که باید تسلیم شد؛ بلکه باید راهکارهایی برای مقابله، خنثیسازی یا کاهش تأثیرات مخرب آن در موارد خاص (مانند حملات تروریستی) اندیشید و به کار گرفت
موج فزاینده تروریسم در پاکستان: افزایش تلفات و تمرکز حملات:
در سال ۲۰۲۴، موج تروریسم در پاکستان منجر به کشته شدن تقریباً ۸۵۱ نفر شد که این رقم، افزایش ۲۳ درصدی در تلفات ناشی از تروریسم را نسبت به سال ۲۰۲۳ نشان میدهد.
فعالیتهای تروریستی در تمامی استانهای پاکستان به ثبت رسید، اما بیش از ۹۵ درصد از این حملات در ایالتهای خیبر پختونخوا و بلوچستان متمرکز بودند. این حملات شامل حملات انتحاری، حملات با سلاحهای کوچک و تاکتیکهای چریکی بودند و اکثر این حملات توسط تحریک طالبان پاکستان (TTP) انجام شده است.
تهدید تحریک طالبان پاکستان: از تاکتیکهای سنتی تا فناوری پهپاد:
تحریک طالبان پاکستان یک تهدید بزرگ برای امنیت ملی پاکستان است. علاوه بر این، تغییر تاکتیکهای جنگی تحریک طالبان پاکستان از شیوههای چریکی، جنگ با سلاحهای کوچک و بمبگذاریهای انتحاری به سمت استفاده از پهپادها، وضعیت نگرانکنندهای را برای پاکستان ایجاد کرده است.
این گروههای تروریستی میتوانند از این فناوریهای پیشرفته علیه هر کسی استفاده کنند و این نه تنها تهدیدی برای منطقه، بلکه تهدیدی برای امنیت بینالمللی نیز محسوب میشود.
لزوم تغییر رویکرد نیروهای امنیتی پاکستان در برابر تاکتیکهای جدید تحریک طالبان پاکستان:
نیروهای امنیتی و سازمانهای اجرای قانون پاکستان باید این تغییر رویکرد تحریک طالبان پاکستان را درک کرده و اقدامات جدی و جایگزینی را برای مقابله با این تاکتیکها در پیش بگیرند.
چرا که فعالیتهای تروریستی تحریک طالبان پاکستان در گذشته متفاوت بود و آنها از نبردهای مستقیم استفاده میکردند. اما دستیابی به فناوری پهپاد، تاکتیکهای جنگی آنها را تغییر داده است و اکنون میتوانند بدون نیاز به درگیری مستقیم شخصی، هر هدفی را در هر نقطهای مورد اصابت قرار دهند.