در طول تاریخ، تمدنهای شناخته شده ای مانند سیرکا، دره سند و مصر در امتداد دریاها و رودخانهها ظهور و توسعه یافتهاند. در حال حاضر، 2.4 میلیارد نفر در فاصله 60 مایلی از ساحل زندگی میکنند، زیرا بنادر و دریا همیشه فرصت های سودمندی را برای کاشفان و دریاسالارانی مانند ابن بطوطه، ژنگ هی و خیرالدین بارباروسا فراهم کردهاند که به ترتیب در قرن پانزدهم و شانزدهم بر دریای مدیترانه و اقیانوس هند تسلط داشتند. در نتیجه، این تسلط منجر به افزایش تجارت دریایی شد زیرا دریاها به عنوان میراث مشترک بشر در نظر گرفته میشدند، اما در طول جنگ جهانی دوم و پس از آن، کشورهایی مانند ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه، اسپانیا و ایتالیا شروع به ساخت نیروی دریایی قویتر کردند تا نه تنها استعمار را تثبیت کنند، بلکه بر مسیرهای تجاری دریایی در سراسر جهان نیز تسلط یابند و از دهه 1970 پایگاههای دریایی خارجی را برای کنترل نقاط حیاتی در امتداد خطوط ارتباط دریایی (SLOCs) ایجاد کردند. (پ.ن.: Sea Lines of Communication است که به معنی خطوط ارتباط دریایی میباشد. این اصطلاح به مسیرهای دریایی اصلی اطلاق میشود که کشتیها برای حمل و نقل کالاها و مسافران بین بنادر مختلف در سراسر جهان از آنها استفاده میکنند. SLOCها نقش حیاتی در تجارت بینالمللی و اقتصاد جهانی ایفا میکنند و تأمین امنیت آنها برای کشورها بسیار مهم است. )
چنین ظهور فرامنطقهای منجر به گسترش نیروی دریایی کشورهایی مانند چین، ژاپن، استرالیا، کره جنوبی، هند، ایران و پاکستان شد تا حوزه امنیت دریایی را نه تنها با تأمین امنیت سرزمینها و SLOCهای خود، بلکه با اکتشاف منابع دریایی نیز تقویت کنند. در مورد پاکستان، به دلیل موقعیت ژئوپلیتیکی همسایگان، امنیت دریایی برای حفاظت از SLOCها و اقتصاد آن اهمیت بیشتری دارد. با پیروی از روندهای افزایش وابستگی متقابل جهانی(پ.ن.: منظور از “روندهای افزایش وابستگی متقابل جهانی“ به وضعیتی اشاره دارد که در آن کشورها و ملتهای مختلف در سراسر جهان، به طور فزایندهای به یکدیگر وابسته میشوند. این وابستگی میتواند در زمینههای مختلفی مانند اقتصاد، تجارت، سیاست، فرهنگ و امنیت وجود داشته باشد.)، نیروهای دریایی جهان رویکرد برگزاری رزمایشهای دریایی مشترک را با هدف به اشتراک گذاشتن تکنیکهای حرفهای جدید حوزه دریایی و افزایش تفاهم دیپلماتیک اتخاذ کردهاند.
پاکستان به عنوان کشوری وظیفهشناس، به عزم خود برای همزیستی مسالمتآمیز پایبند است و مصمم به ایجاد هماهنگی و همکاری برتر منطقهای است. از این رو، به عنوان بخشی از ماموریتهای اجرای صلح و حفظ صلح سازمان ملل متحد مشارکت میکند. با افتخار، نیروی دریایی پاکستان فرماندهی نیروی ضربت دریایی 150 و 151 را بر عهده داشته و در رزمایشهای دوجانبه و چندجانبه مختلفی شرکت کرده است.
پاکستان با برگزاری رزمایش چندجانبه دوسالانه AMAN 2007 ابتکار عمل را به دست گرفت تا تعهدات خود را نسبت به صلح نشان دهد، به امنیت دریایی منطقه کمک کند و قابلیت همکاری بین نیروهای دریایی منطقهای و فرامنطقهای را به ویژه در برابر تهدیدات نامتقارن افزایش دهد. تعداد روزافزون شرکتکنندگان، AMAN را به یک رویداد بینالمللی دریایی تبدیل کرده است که نهمین دوره آن برای فوریه 2025 برنامهریزی شده است. با توجه به موقعیت ژئوپلیتیکی پاکستان، اهمیت بندر گوادر، CPEC و اعتبار حرفهای نیروی دریایی پاکستان، حتی نیروهای دریایی کشورهای پیشرفته و قدرتمند نیز مشتاقانه برای مشارکت دائمی علاقه مند هستند.
در اولین رزمایش AMAN در سال 2007، 28 کشور شرکت کردند و در سال 2023، در مجموع 50 کشور شرکت کردند. برای AMAN-2025 ، انتظار میرود که بیش از 50 کشور، ناظران بینالمللی متعدد و ناوهای جنگی متعدد شرکت کنند که نفوذ روزافزون نیروی دریایی پاکستان را در تقویت صلح و همکاری دریایی به نمایش میگذارد.
این رزمایش به گونهای طراحی شده که ابتدا بستری مشترک برای تبادل اطلاعات، تفاهم متقابل و شناسایی زمینههای مورد علاقه مشترک فراهم کند. ثانیاً، توسعه و تمرین تاکتیکها، تکنیکها و رویههای پاسخگویی در برابر تهدیدات نامتقارن و سنتی در طول مرحله دریایی رزمایش را شامل میشود و در نهایت، تعامل با سایر ملیتها برای به اشتراک گذاشتن فرصتهای چند فرهنگی، از جمله نمایش فرهنگی و جشنواره غذا را فراهم میکند.
این رزمایش بر اهداف افزایش قابلیت همکاری با نیروهای دریایی منطقهای و فرامنطقهای متمرکز است و در نتیجه به عنوان پلی بین سایر مناطق جهان عمل میکند و عزم متحد در برابر تروریسم و جرایم در حوزه دریایی را به نمایش میگذارد.
رزمایش AMAN، برخلاف رزمایش معاصر مالابار، به جای قدرتنمایی و نشان دادن تأثیرگذاری خود بر منطقه، بر اصول همکاری و حمایت استوار است، از این رو شامل فعالیتهای مشارکتی بیشتری مانند تجدید تدارکات در دریا، نمایش ضد دزدی دریایی، شلیک بمب های راکتی با برد عمیق ، شلیک از روی ناو و ناوچه های جنگی به اهداف خطرناک ، پروازهای نمایشی، نمایشهای ضد تروریسم، فعالیتهای نیروهای عملیات ویژه، نمایشهای فرهنگی و جشنوارههای غذا است.
با اضافه شدن اولین گفتگوی AMAN در سال 2025، دامنه این رزمایش به طور قابل توجهی گسترش خواهد یافت. این گفتگو، روسای نیروهای دریایی، گارد ساحلی و سایر ذینفعان را گرد هم میآورد تا در مورد مسائل حیاتی امنیت دریایی بحث کنند و جایگاه AMAN را به عنوان یک انجمن برتر برای همکاری بینالمللی دریایی ارتقا بخشند.
رزمایش AMAN به نمادی از همکاری دریایی و بستری برای ترویج صلح، ثبات منطقهای و همکاری جهانی تبدیل شده است. رزمایش AMAN-2025 آینده، تعهد نیروی دریایی پاکستان به تقویت مشارکتهای بینالمللی و پرداختن به چالشها در حوزه دریایی را بیشتر تثبیت خواهد کرد.
با مشارکت بیش از 50 کشور، دامنه گستردهتر از طریق گفتگوی افتتاحیه AMAN، و تمرکز بر چالشهای مشترک مانند دزدی دریایی و تروریسم دریایی، AMAN-2025 عزم پاکستان را بمنظور متحد کردن نیروهای دریایی برای صلح نشان میدهد. AMAN هماهنگی و امنیت دریایی مشارکتی را ترویج میکند و آن را به سنگ بنای تلاشهای پاکستان برای حفظ ثبات و تضمین آزادی ناوبری در آبراههای حیاتی تبدیل میکند.
با پرورش فراگیری و پرداختن به تهدیدات سنتی و غیر سنتی، AMAN-2025 نه تنها امنیت دریایی منطقهای و جهانی را تقویت میکند، بلکه نقش محوری پاکستان را در پیوند ملتها برای رفاه و صلح متقابل به نمایش میگذارد.
(پ.ن: منظور از تهدیدات سنتی تهدیداتی هستند که از دیرباز درجنگ بین دو کشور یا دو گروه مسلح مشخص که به آن سیمتریک نیز گفته میشود ، وجود داشته است مانند : نیروهای دریایی دشمن، مینهای دریایی، توپخانه ساحلی
و منظور ازتهدیدات غیر سنتی تهدیداتی هستند که از طرف های نا مشخص و چریکی مانند دزدان دریایی، تروریسم دریایی، حملات سایبری، استفاده از پهپادها و قایقهای بدون سرنشین ایجاد میشوند.)