پاکستان و مشکلی به نام کابل

پاکستان و مشکلی به نام کابل

با کنفرانسی که فرماندهان سپاه درروز دوشنبه برگزار کردند پیام مهمی به کابل منتقل شد، در واقع مقامات عالی رتبه ازاینکه افغانستان تمایلی برای توقف جریان ستیزه جویان و مهمات در سراسر مرزهای غربی پاکستان ندارد، ابراز نا امیدی و نگرانی می کنند .

در حالی که این اتفاق از ۱۲ ژوئیه ، زمانی که ستیزه جویان یک حمله سازمان یافته به پادگان نظامی در ژوب بلوچستان را انجام دادند، شروع شده است و نگرانی های ارتش در این مورد جدید نیست و از زمانی که تحریک طالبان پاکستان (TTP) برای اولین بار پس از تقریباً سه سال وقفه دوباره ظهور کرد، در حال تشدید بوده است.

یک مقام امنیتی به روزنامه داون گفته است که حمله به ژوب توسط پنج تروریست بسیار آموزش دیده و مجهز انجام شده است.

همچنین او گفت: «این تروریست‌ها دارای دوربین دید در شب و جدیدترین ابزارهای مجهز به سلاح‌های آمریکایی بوده اند.» وی افزود که به نظر می‌رسد مهاجمان در حال برنامه‌ریزی یک گروگان‌گیری هستند – این اتفاق در راستای حمله به مسلم باغ در بلوچستان که در اوایل امسال جان شش سرباز و حداقل یک غیرنظامی را گرفت ، می باشد.

بر کسی پوشیده نیست که پس از خروج عجولانه نیروهای ائتلاف به رهبری ایالات متحده از افغانستان، طالبان افغانستان تمام سخت افزارهایی که از دشمنان قبلی خود باقی مانده بود را جمع آوری کرده و از آنها استفاده می کند.

عکس‌ها و فیلم‌های جنگجویان طالبان که در اطراف کابل و مناطق دیگر در حال چرخش بودند و از سر تا پا لباس‌های آمریکایی به تن کرده و سلاح‌های خودکار ساخت آمریکا را تکان می دادند، بر صفحات بسیاری از نشریات پس از تسلط طالبان در این منطقه نقش بسته بود.

بنابراین، دور از ذهن نیست که باور کنیم تحریک طالبان پاکستان، که پیوندهای معنوی و عملیاتی با طالبان افغانستان دارد، توانسته است خود را به همان غنایم جنگی که جنگنده های امارت اسلامی از آن استفاده می کردند، مسلح کند.

و با توجه به رابطه ی خوبی که بین دو جناح طالبان نسبت به هم وجود دارد، کمتر این بحث پیش می آید که جنگجویان تحریک طالبان پاکستان این سلاح ها را به زور تصاحب کرده باشند.

مقامات می گویند تحریک طالبان پاکستان با اطمینان از چنین سلاح هایی در حملات خود علیه نیروهای امنیتی پاکستان در بخش هایی از خیبر پختونخوا، از جمله مناطق قبیله ای ، استفاده می کنند.

آنها بر این باورند که در دسترس بودن چنین سلاح های پیشرفته ای چالش های مهمی را برای نیروهای امنیتی در مبارزه با تروریسم در این مناطق از پاکستان ایجاد کرده است.

منابع امنیتی همچنین معتقدند که حمله به ژوب “به وضوح نشان دهنده دخالت طرف افغان است”.

در حالی که مسئولیت این حمله را یک گروه کمتر شناخته شده که خود را تحریک جهاد پاکستان (TJP) می نامد بر عهده گرفته است، در میان محافل تحریک طالبان پاکستان در مورد صحت این ادعا نگرانی هایی وجود دارد.

اسد افریدی، که ریاست شعبه تحریک طالبان پاکستان در دره اسماعیل خان را بر عهده دارد، ادعای TJP قبول نداشته و اصرار دارد که این تحریک طالبان پاکستان است که پشت این حمله بوده است. با این حال، این موضع به سرعت توسط سخنگوی مرکزی تحریک طالبان پاکستان، محمد خراسانی، رد شد و با صدور بیانیه ای متقابل ادعای TJP را تایید کرد و آنها را “یک سازمان برادر” خواند.

در پی این اتفاقات ، این تصور که TTP برای اینکه از فشار رو به افزایش طالبان افغانستان خود را رها کند از نام مستعار استفاده می کند ، تقویت شده است. در واقع گفته می شود که ادعای اسد افریدی باعث شرمساری رهبری تحریک طالبان پاکستان شده و گفته می شود که در پی این اشتباه بود که کس دیگری را به سرعت جایگزین او کردند.

موضع کابل و توافق دوح

افرادی در دولت کنونی کابل ادعا کرده اند که آنها در حال تصمیم گیری برای متوقف کردن جنگنده های تحریک طالبان پاکستان هستند و اصرار داشتند که چنین گروه‌هایی می‌توانند در مناطق کوهستانی خوست، پکتیکا و کنار فعالیت کنند – مناطقی که ظاهراً حکم امارت اسلامی در آنها اعمال نمی‌شود.

اما آگاهان از وضعیت میدانی می گویند که جنگجویان تحریک طالبان پاکستان مانند سابق در رژیم اشرف غنی، خواهان پناهگاه نیستند. امروزه این جنگجویان در شهرهای اصلی افغانستان زندگی می کنند و آزادانه از جایی به جای دیگر رفت و آمد می کنند.

اما حکومت کابل این موضوع را رد می کند.

یک روز پس از ابراز ناامیدی ارتش، خواجه آصف، وزیر دفاع، نیز طالبان افغانستان را متهم کرد که به تعهدات خود در توافق دوحه عمل نمی‌کند، یعنی اجازه می ‌دهد که از خاک افغانستان علیه دیگران استفاده شود.

ذبیح الله مجاهد، سخنگوی امارت اسلامی، اظهارات طرف پاکستانی را رد کرد و به روزنامه ی داون(Dawn) گفت: «ما به طالبان پاکستان (TTP) اجازه زندگی و فعالیت در افغانستان را نمی دهیم. ما با عواقب جنگ‌ مواجه بوده‌ایم و نمی‌خواهیم دیگران مانند افغانستان رنج ببرند.»

او در تعطیلات آخر هفته به داون گفت : این مشکلی است که در اینجا وجود دارد، اما مسئولیت طرف مقابل (پاکستان) یافتن راه حل است و از مقامات پاکستانی خواست تا شواهدی را با دولت کابل به اشتراک بگذارد تا ادعاهایش در مورد تحریک طالبان پاکستان را ثابت کند.

اما مجاهد در یک مصاحبه جداگانه با بی بی سی پشتو، با لحن تند تری به پاکستان توصیه کرد که به جای گرفتن انگشت اشاره به سمت دیگران، مشکلات داخلی خود را خودش حل کند.

سخنگوی طالبان به بی بی سی پشتو گفت: «این یک رویکرد ساده لوحانه برای انداختن تقصیر شکست های خود به گردن دیگران است» و همچنین در صورت استفاده پاکستان از زور در داخل افغانستان مجبور به واکنشی جدی خواهند بود.

او همچنین استناد رهبر پاکستان به توافق دوحه را رد کرد و گفت که این توافق بین طالبان و ایالات متحده امضا شده است نه پاکستان.

خواجه آصف روز یکشنبه در واکنش به اظهارات گزارش شده سخنگوی افغان، موضع خود را محکم تر کرده و گفت: «پاکستان در ریشه کن کردن تروریسم از خاک خود، از هر منبعی که باشد، مصمم است… صرف نظر از اینکه کابل اراده ای برای حکمفرمانی بر شبه نظامیان در داخل مرزهای خود دارد یا خیر.»

تاریخچه ارتش پاکستان ←

مطالبات پاکستان

با توجه به اینکه پاکستان به‌عنوان یک پل ارتباطی بین رژیم کابل و جامعه بین‌المللی در حال حاضر عمل می‌کند، گفتار دوگانه ی امارت اسلامی در مورد این موضوع جالب است.

از زمان سقوط کابل در آگوست ۲۰۲۱، اسلام آباد یکی از حامیان اصلی مسئله افغانستان بوده است، به طوری که بلاول بوتو زرداری وزیر امور خارجه بارها به مجامع مختلف بین المللی گفته است که جهان باید به خاطر افغان ها و نه هیچ چیز دیگری با امارت اسلامی تعامل داشته باشد.

در حالی که غرب به دنبال تحریم رژیم طالبان به دلیل نقض فاحش حقوق بشر – به ویژه ممنوعیت تحصیل دختران و زنان شاغل – بوده است، پاکستان از جامعه جهانی خواسته تا این موضوع را از طریق تعامل و نه طرد کردن، حل کند.

اسلام آباد همچنین یک شریک مهم برای اقتصاد بیمار افغانستان است و بیشتر تجارت این کشور و بخش عمده ای از مواد غذایی و کمک های آن از طریق پاکستان ارسال می شود.

آصف خان درانی، نماینده ویژه پاکستان در امور افغانستان، قرار است فردا (۱۹ جولای) برای یک سفر سه روزه به کابل سفر کند، جایی که انتظار می‌رود در این هفته درباره طیف وسیعی از موضوعات در سطح بالایی گفتگو شود.

اما پیش از سفر، این نماینده به روزنامه داون گفته است که اسلام آباد از دولت افغانستان می خواهد که رهبران تحریک طالبان پاکستان را به پاکستان تحویل دهد تا آنها را به خاطر جنایاتشان محاکمه کنند.

این خواسته ماست… رهبران تحریک طالبان پاکستان باید محاکمه شوند تا هیچ تهدیدی برای پاکستان ایجاد نکنند. درانی گفت: آنها نباید از خاک افغانستان علیه پاکستان استفاده کنند.

او همچنین مذاکره بیشتر با تحریک طالبان پاکستان را رد کرده و گفت که پاکستان این قضیه را تمام شده می داند و هیچ نتیجه مثبتی نخواهد داشت.

سعید نذیر مهمند، تحلیلگر و سرتیپ سابق، معتقد است که لحن شدیدی که پیام فرماندهی نظامی برای کابل داشت نشان دهنده ی تمایل آنها برای اقدام علیه تهدید تحریک طالبان پاکستان است، حتی اگر به معنای حمله به داخل خاک افغانستان باشد.

او به روزنامه داون گفت: «بیانیه ارتش نشان می‌دهد که پاکستان حمله نخواهد کرد ، ارتش اعلام کرده است که این کشور هر اقدامی را که مناسب بداند انجام خواهد داد »

در واقع اینکه انتقام گرفتن می تواند در سطح و شیوه های مختلف باشد، پیامی روشن است. پاکستان همچنین این پیام را داده است که طالبان افغانستان نمی تواند با ما بازی کند و اگر به این کار ادامه دهد، پاکستان در پاسخ دادن به آن آزاد خواهد بود.