آثار تنش بین هندوستان و پاکستان

هیچ یک از طرفین در مواضع خود برای بازگرداندن گفتگوهای دوجانبه انعطاف نشان نداده اند.
گفتگوهایی که برای جلوگیری از خطرات تشدید درگیری فاجعه بار بین همسایگان دارای سلاح هسته ای ضروری است.

علاوه بر این، رقابت راهبردی فزاینده بین قدرت ‌های بزرگ ، باعث شده تا علاقه آنها  به متقاعد کردن این دو همسایه  برای نرم‌ تر کردن مواضع خود به منظور از سرگیری مجدد روند گفتگوها  تقریبا از بین برود.
اکنون هر دو طرف باید منطقی عمل کنند تا از لفاظی های جنگی برای جلب حمایت توده ی مردم در طول انتخابات عمومی خود اجتناب کرده و در آتش تنش های میان دو کشور ندمند.

متاسفانه رقابت هند و پاکستان ارتباط منطقه ای جنوب آسیا را با مشکل مواجه کرده و انجمن همکاری های منطقه ای جنوب آسیا را از سال ۲۰۱۶  عملاً ناکارآمد کرده است.
هر دو طرف در جریان آخرین اجلاس سازمان همکاری شانگهای، درباره تروریسم فرامرزی نیش و کنایه های متعددی  رد و بدل کردند.

علیرغم اینکه  هر دو کشور به خوبی میدانند، جنگ نمی تواند مشکلات آنها را حل کند، آنها تمایلی به استفاده از ابزارهای جایگزین برای حل و فصل اختلافات خود ندارند.

حزب بهاراتیا جاناتا به ریاست ناردندر مودی،  بار دیگر از لفاظی های جنگ طلبانه برای جلب حمایت نیروهای تندرو و هندوتوا در انتخابات عمومی بعدی استفاده کرده است.

در  تاریخ ۲۶ژوئیه، وزیر دفاع هند راجنات سینگ به طرز تحریک آمیزی تاکید کرد که نیروهای مسلح هند آماده عبور از خط کنترل بین دو کشور هستند.
او از ساکنان  منطقه لاداخ خواست تا برای شرکت در جنگ  نه تنها به طورغیر مستقیم بلکه به صورت مستقیم آماده باشند.
او گفت: “ما می توانیم برای حفظ آبرو و حیثیت کشور تا هر جایی پیش برویم، و حتی اگر لازم باشد، از خط کنترل مرزی بین دو کشور عبور کنیم. وزیر دفاع هند همچنین از آمادگی ارتش این کشور برای حمله ی اساسی به داخل خاک پاکستان خبر داد و حتی از مردم غیر نظامی خواست تا آماده باشند!

مانور یا استقرار نظامی ارتش پاکستان در مرزهای غربی هند، از جمله خط کنترل مرزی طبیعی است.
پاکستان ازسال ۲۰۰۳ توافق آتش بس را نقض نکرده است ، همچینین این کشور از فوریه سال ۲۰۲۱ به توافقات جدید بر روی خط کنترل مرزی پایبند بوده و هیچ حرکت غیر معمولی در آن منطقه انجام نداده است.
لذا به نظر میرسد سخنان اخیر وزیر دفاع هند و تحریک مردم هند علیه پاکستان اهداف پاپولیستی دیگری را دنبال میکند.

همین هدف شوم پاپولیستی چنانچه کنترل نگردد، میتواند وضعیت بی ثبات صلح میان دو کشور هسته ای را تبدیل به یک فاجعه نماید.
بعید نیست لفاظی راجنات سینگ تلاشی باشد  برای منحرف کردن توجه مردم هند از درگیری‌های قومی خشونت ‌آمیز اخیر در ایالت مانیپور که تحت حاکمیت حزب بی جی پی یا همان حزب آقای ناردندرا مودی ، نخست وزیر هند است و باعث شده تا احزاب سیاسی مخالف او با یکدیگر متحد شده و به دنبال طرح رای عدم اعتماد به نخست وزیر در لوک سابا یا همان مجلس ملی باشند.

INDIA طرفداران مودی، از تشکیل اتحاد فراگیر توسعه ملی هند که به اختصار  نامیده میشود شگفت زده شده اند .

این اتحاد جدید قصد دارد تا به صورت هماهنگ علیه وضعیت اقتصادی داخلی کشور هند، افزایش بیکاری در جامعه ، از بین رفتن آزادی رسانه در هند و  افزایش نا امنی برای اقلیت های مذهبی بلاخص مسلمانان در انتخابات شرکت کرده و حزب بی جی پی را از قدرت برکنار کنند.

یکی از اجزا جدایی ناپذیر کمپین های انتخاباتی آقای نارندرا مودی و حزب بی جی پی، بیانیه های ضد پاکستانی است و به نظر میرسد آقای مودی بیش از هر زمان دیگری برای انتخابات پیش رو که قرار است در می ۲۰۲۴ برگزار شود ، به این بیانیه های ضد پاکستانی نیازمند است.

هر چند سخنان نسنجیده وزیر دفاع هند ممکن است در راستای همین کمپین انتخاباتی سال آینده باشد، اما نباید فراموش کرد که چنین سخنانی همانند یک جرقه در انبار باروت عمل میکنند و میتوانند به کاتالیزوری برای بی ثباتی کل منطقه تبدیل شوند.

هر چند دولت پاکستان به جای پاسخگویی به این سخنان از طریق ارتش، از سخنگوی وزارت امور خارجه خود یعنی خانم زهرا بلوچ استفاده کرد و سخنان آقای سینگ را تهدیدی برای صلح و ثبات جهان بلاخص در جنوب آسیا قلمداد کرد، اما ادامه ی چنین سخنان تحریک آمیزی ممکن است عنان صبر از کف مقامات پاکستانی در آورده و یک بار دیگر شاهد نا آرامی در این منطقه باشیم.

هر چند ممکن است جمهوری اسلامی ایران، قدرت میانجی گری بالایی میان دو کشور نداشته باشد، اما با تمام توان میبایست یک قدم جدی در این راستا برداشته و به عنوان یک همسایه ی مسلمان برای پاکستان و یک شریک تجاری در حوزه انرژی برای هندوستان نقش ماندگاری از خود به جای بگذارد.

امروز که آمریکا و چین و روسیه و متحدینشان درگیر مسائل مهمتری هستند ، شاید بهترین فرصت برای جمهوری اسلامی ایران باشد تا این خلا را پر کرده و گام بلندی در راستای ثبات و صلح در منطقه بردارد.

ناگفته نماند، صلح و ثبات بین مرزهای هند و پاکستان اثر مستقیم بر روی مرزهای پاکستان و ایران دارد و در صورت هر گونه بی ثباتی و درگیری نظامی بین دو کشور در مرزهای شمالی، مرزهای جنوبی پاکستان بلاخص در استان بلوچستان نیز صحنه تنش های نیابتی خواهد بود و پس لرزه های این تنش،  مرزهای شرقی جمهوری اسلامی ایران را نیز به لرزه در خواهد آورد.